Hakkımda

Boğaziçi Ünv. Fizik Bölümü'nde araştırma görevlisiyim; Boğaziçi Ünv. Fizik Bölümünden V. Erkcan Özcan ve Bilgi Ünv.'den Serkant Çetin danışmanlığında 'deneysel parçacık fiziği' üzerine çalışıyorum. CERN'de ATLAS ve CAST (CERN Axion Solar Telescope) deneylerinin aktif üyesiyim. Yüksek lisans tezimi CAST deneyinde KWISP sensörü ile karanlık enerji adayı 'chameleon' parçacıklarının gözlenmesi üzerine yaptım. Doktora çalışmamda da yüksek enerji fiziğinde veri analizi ve yapay öğrenme (machine learning) konuları üzerine çalışıyorum. Aynı zamanda CERN ATLAS deneyinde de TRT (Transition Radiation Tracker) dedektörünün parçacık tanımlama yazılımının geliştirilmesi ve veri kalite kontrolü çalışmalarına katkı veriyorum. Bu blogun da doktora araştırmalarım çerçevesinde parçacık fiziği özelinde deneyimlerim üzerinden yazacağım yazılardan oluşmasını planlıyorum.

Arif Bayırlı

Akademik çalışmalarımın yer aldığı kişisel sayfam için: arifbayirli.com

-------
Blogun başlığındaki denklemin detaylı açıklaması için: The deconstructed Standard Model Equation

Bu blogdaki popüler yayınlar

'Güncellenmiş' Fizik Lisans/Y.Lisans Tavsiyeleri

Epey zaman oldu; fizik lisans hayatımın son sınav gecesi, tipik 'erteleme' sendorumundan muzdarip ınava çalışmak yerine yapacak daha 'ilginç' şeyler ararken fizik lisans hayatımı gözden geçirip ufak bir değerlendirme yazısı yazmaya niyetlenmiştim. Dört seneyi bir yazıda toparlayacağımı düşünürken ilk seneyi bitirdiğimde yazı bin kelimeye çoktan dayanmıştı; sonunda sonuç birkaç yazının birleşimi olarak 'Yeni Mezundan Lisans Fizik Tavsiyeleri' yazı dizisi oldu. Yazılar sosyal medyanın etkisiyle fena halde patladı ve üzerinden geçen dört seneye rağmen hala her ay, ortalama 300 kere okunuyorlar. Boğaziçi Ünv. Fizik Bölümü'ne verdiğim referanslarla da bölümü seçecek lise öğrencileri için de 'neyle karşılaşacaklarına' dair (bazen "moral bozucu" olmuş olsa da) fikir vermeye devam ediyor. Her sene tercih dönemlerinin başladığını, bu yazıları okuyup aklındakileri bana sormak için mail kutuma düşen epostalardan tahmin eder duruma geldim diyebilirim.

Devamı

Journal Club: ATLAS'ın Higgs->b kuark + anti-b kuark Keşfi

Standart Model'de temel parçacıklar 'spin' olarak adlandırdığımız parçacığın iç-kuantum durumundan kaynaklı özelliğine göre iki farklı aileye ayrılıyorlar: Yarım kesirli değerler (1/2, 3/2 vb.) alan 'fermiyonlar' ve tam sayı değerler alabilen (0,1,2 vb.) 'bozonlar' . Fermiyonlar evrendeki maddenin hemen hemen tümünü oluştururken bozonlar da bu parçacıklar arasındaki etkileşimlerin aktarımında, 'kuvvet taşıyıcı parçacıklar' olarak işlev görüyorlar. Bu resme en son eklenen Higgs bozonu ise tüm parçacıklarla etkileşerek onların kütle kazanmalarını sağlıyor. Bunu kabaca şöyle yapıyor: Standart Model'de örneğin yüklü parçacıkların birbiriyle etkileşimini ya da proton içindeki kuarkların güçlü etkileşimlerini kendisinden hareket denklemlerini çıkardığımız 'Lagrangian' adı verilen bir ifadede yazıyoruz: Üstte: Standart Model 'Lagrangian' ifadesinin bir kahve bardağına sığan hali. Denklemin üçüncü ve dördüncü satırları Higgs a

Devamı

Journal Club: Parçacık Fiziğinde 'Derin Öğrenme'

Yapay Öğrenme ( 'Machine Learning') ve Derin Öğrenme (Deep Learning) gibi günümüzün en çok konuşulan veri analiz yöntemleri elbette parçacık fiziğinde de kendisine fazlasıyla yer buluyor. 1980'lerden itibaren özellikle 'Boosted Decision Trees' ve 'Artificial Neural Network' gibi yöntemlere birçok analizde yer veren öncü bir komünite için bu çok da şaşılacak bir durum değil aslında. Biz de bu hafta Journal Club'da geçtiğimiz haftalarda parçacık fiziğinde bu yöntemlerinn kullanımında önücülük yapan üç yazarın kaleme aldıkları bir makaleyi okumaya karar verdik: Deep Learning and its Application to LHC Physics Konuyu uzaktan takip edenler için 'Derin Öğrenme' ve çeşitli 'Yapay Öğrenme' yöntemleri arasındaki bağı açıklayarak başlayalım. Yapay Öğrenme sistemleri elinizdeki problemi veriden yola çıkarak, bir takım istatistiksel özellikleri elle kodlamadan sistemin 'kendisinin öğrenmesi/keşfetmesi' sayesinde çözüm getiren yöntemler

Devamı